Tego zdjęcia nie można datować na 1924 rok z jednego prostego powodu. Widoczni na nim żołnierze asystującego przy uroczystości pododdziału Wojska Polskiego wyposażeni są w hełmy stalowe wz. 31. Skrót ten pochodzi od roku powstania tego elementu żołnierskiego ekwipunku. Opracowane w roku 1931, hełmy tego typu zaczęły wchodzić do użytku w 1933 roku. W roku 1924 nie można było sfotografować żołnierzy w takich hełmach, gdyż te ostatnie w ogóle jeszcze nie istniały.
Teoretycznie byłoby to możliwe w Orzegowie (dziś dzielnicy Rudy Śląskiej, przed II wojną światową samodzielnej gminie) w roku 1937, podczas uroczystości odsłonięcia pomnika ku czci tamtejszych powstańców śląskich. Jednak i wtedy nie zrobiono tej fotografii, ponieważ pomnik odsłonięty 2 maja 1937 przed orzegowskim ratuszem przy ulicy Kościelnej (dziś Hlonda), zniszczony w 1939 roku i po wojnie już nie odbudowany, wyglądał kompletnie inaczej. Pomijając już, że zdjęcie miało przedstawiać pomnik "poległych Bytomiaków". Czyżby chodziło nie tyle o bytomiaków w sensie mieszkańców Bytomia, co o żołnierzy 1. Pułku Strzelców Bytomskich Wojska Polskiego, uczestniczących w wojnie polsko-bolszewickiej i popularnie Bytomiakami zwanych?
Tak. W Orzegowie rzeczywiście stanął ich pomnik, choć na bardzo krótko. Odsłonięty został w czerwcu 1939 roku na skrzyżowaniu ulic Bytomskiej i dzisiejszej Stromej, która wtedy nazywała się Polną. I to tę uroczystość widzimy na fotografii z Narodowego Archiwum Cyfrowego, jak widać rzeczywiście opatrzonej błędną datą. Jak się okazuje, istnieje więcej zdjęć tego wydarzenia. Jedno z nich opublikowała 6 czerwca 1939 gazeta "Polska Zachodnia". Przedstawia ono przemawiającego wojewodę Michała Grażyńskiego:
Z kolei na innej fotografii mowę wygłasza ówczesny naczelnik Orzegowa Piotr Tomanek:
Pomnik Bytomiaków w Orzegowie przestał istnieć zaledwie kilka miesięcy późniejj, zniszczony przez Niemców po zajęciu polskiej części Górnego Śląska we wrześniu 1939. Także i jego nie odbudowano.
Może Cię zainteresować:
