Przypomnijmy, że jest to największa internetowa baza wiedzy o bytomskiej architekturze powstałej przed 1945 rokiem. Znajdziemy tu ciekawostki historyczne dotyczące najpiękniejszych kamienic, willi miejskich, obiektów przemysłowych i użyteczności publicznej. Twórcy przedsięwzięcia gromadząc informacje o perłach architektury posiłkują się informacjami zawartymi w aktach dawnej, niemieckiej policji budowlanej - ówczesnego organu nadzoru budowlanego, znajdujące się w bytomskim Archiwum Miejskim, rysunkami i planami zgromadzonymi w magistracie oraz w zasobach Biblioteki Śląskiej i w rozmaitych archiwach. Projekt powstał w 2013 roku, a do tej pory w zasobach internetowego repozytorium znajdowało się 130 obiektów. Teraz liczba ta wzrośnie o kolejne 250, a wszystko dzięki pozyskanej dotacji.
Ministerstwo przyznało 274 tys. zł na ten projekt
W ubiegły piątek Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało wyniki konkursów: Kultura cyfrowa, Kultura dostępna oraz Infrastruktury Kultury. Jedno z bytomskich stowarzyszeń - Miasto dla Mieszkańców w ramach programu „kultura cyfrowa” pozyskało dofinansowanie na realizację swojego przedsięwzięcia. Zgarnęło ok. 274 tys. zł (70 350,00 zł w 2020 roku, 93 940,00 zł w 2021 i 110 670,00 zł w 2022 roku). - Dzięki pozyskanej dotacji możliwe będzie kontynuowanie projektu i rozwijanie Cyfrowej Bibliotek Bytomskiej Architektury. Obecnie w naszych zasobach znajduje się dokładnie 135 budynków. Bazę tę zamierzamy poszerzyć o kolejne 250 - zdradza Jacek Maniecki, prezes MDM Bytom, który podczas prac nad tworzeniem cyfrowego archiwum wiedzy o bytomskich gmachach zajmował się kwerendą w archiwach i tłumaczeniem z języka niemieckiego. Dodaje też, że pomysłodawcą inicjatywy była Fundacja Brama Cukermana tworzona przez Karolinę i Piotra Jakoweńko, a za realizację odpowiada Miasto dla Mieszkańców, które współpracuje także ze stowarzyszeniem Kopalnia Aktywności, Biblioteką Śląską i Urzędem Miejskim w Bytomiu. – Teczki zawierające informacje o 250 obiektach architektonicznych zostaną zdigitalizowane. Zajmie się tym firma wyłoniona w drodze przetargu – wyjaśnia Jacek Maniecki.
Co znajdzie się w zasobach Biblioteki?
– W pierwszej kolejności przygotujemy cyfrowe kopie dokumentacji dotyczącej obiektów znajdujących się przy bytomskim Rynku. Informacje te zostaną opracowane historycznie i językowo. Pojawią się notatki dotyczące inwestora, roku budowy oraz mieszkańców tychże kamienic. Następnie wszystkie dane zostaną zamieszczone na naszym portalu internetowym – www.architekturabytomia.org. Informacje te trafią także do zasobów Śląskiej Biblioteki Cyfrowej i do Federacji Bibliotek Cyfrowych – precyzuje Maniecki. To jednak nie wszystko. Digitalizacja to zaledwie preludium do kolejnych działań prowadzonych przez MDM. – Planujemy zorganizować także warsztaty dla młodzieży oraz opracować pomoce dydaktyczne dla nauczycieli, aby mogli wykorzystywać zgromadzone przez nas dane w swojej pracy – dodaje przedstawiciel MDM.
Prace rozpoczną się w czerwcu tego roku, a pierwsze efekty będziemy mogli zobaczyć jesienią. Wtedy też zorganizowane zostaną warsztaty dla najmłodszych bytomian oraz wycieczki tematyczne szlakiem bytomskiej architektury. – Przygotujemy specjalne broszury informacyjne dla uczestników wycieczek – zapowiada Jacek Maniecki. W finale 2,5-letniego projektu przygotowana zostanie publikacja traktująca o najcenniejszych obiektach architektonicznych Bytomia.
Czy uda się zdigitalizować dokumenty związane aż z 250 obiektami? Tego jeszcze nie wiadomo. Przedstawiciele MDM przyznają, że aplikowali o 400 tys. zł, a otrzymali 274 tys. zł. Oznacza to, że po konsultacji z ministerstwem projekt trzeba będzie lekko zmodyfikować.
Rodzi się też pytanie o to, które obiekty będziemy mogli znaleźć w Cyfrowej Bibliotece Bytomskiej Architektury? Czy zostały już wytypowane? – Nie, jeszcze nie dokonaliśmy wyboru. Na pewno zamierzamy zdigitalizować teczki kamienic usytuowanych przy Rynku. Zbierzemy całą dokumentację dotyczącą tego rejonu. Wiemy, że Urzędzie Miasta w Bytomiu prowadzona jest lista najczęściej wypożyczanych dokumentów. Dotyczą one właśnie Rynku czy ulicy Dworcowej. Często przeglądają je nie tylko przedsiębiorcy, ale też studenci. Zbyt częste wertowanie starych dokumentów skutkuje zniszczeniami, czasem jakieś akta ulegają nawet zagubieniu. Chcielibyśmy, aby ich cyfrowe kopie znalazły się w wolnym dostępie. Na pewno zaprosimy też do współpracy osoby uczestniczące w warsztatach i nauczycieli, którzy będą mogli wskazać ok. 50 obiektów, które powinniśmy umieścić w Cyfrowej Bibliotece Bytomskiej Architektury - podkreśla Jacek Maniecki.
Dodaje też, że nadrzędnym celem jest zachowanie historii związanej z bytomską architekturą. Twórcy projektu dążą także do aktywizacji mieszkańców oraz do tego, aby promowali bogactwo architektoniczne i dziedzictwo kulturowe Bytomia. – Bytom ma swoje zalety. Często są one ukryte, ale kiedy człowiek bliżej się z nimi zapozna, rodzi się pewna więź z miastem, poczucie tożsamości – przekonuje prezes MDM.
Są też inni zwycięzcy ministerialnych grantów
Warto dodać, że w tej samej kategorii (kultura cyfrowa), w której MDM otrzymało dotację, dofinansowanie zyskało też Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. Zostanie ono przeznaczone na kontynuację prac konserwatorskich oraz digitalizację kolekcji judaików Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. W 2020 roku placówka otrzyma 83 100,00 zł, a w 2021 roku - 94 200,00 zł. Instytucja ta otrzymała też w ramach ministerialnego programu Kultura Dostępna 34 000,00 zł na realizację projektu „Pogotowie kulturalne”.
Z kolei w konkursie z zakresu „Infrastruktury kultury” dotację udało się pozyskać Bytomskiemu Teatrowi Tańca i Ruchu Rozbark, który przeznaczy ją na instalację systemu komunikacji wewnętrznej oraz zakup sprzętu foto-wideo (70 000,00 zł). O dotację bezskutecznie ubiegało się także Muzeum Górnośląskie (Zakup wyposażenia zaplecza magazynowego Działu Archeologii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu) i Miechowickie Stowarzyszenie Muzyczno-Kulturalne Górnicza Orkiestra Dęta „Bytom”, która zamierzała sfinansować dzięki temu zakup instrumentów na 100-lecie Orkiestry Dętej „Bytom”. Wniosek złożyło też Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych w Bytomiu, planujące zakup sprzętu i wyposażenia do prowadzenia działalności edukacyjno–kulturalnej, a Stowarzyszenie Absolwentów Państwowych Szkół Budownictwa w Bytomiu chciało z dotacji kupić instrumenty dla orkiestry PSB.
